ابوریحان دانشمند ایران

 

ابوریحان بیرونی از نامدارترین دانشمندان ایرانی در قرن چهارم هجری بود. او در "کاث" که بعدها به مرکزیت خوارزم رسید به دنیا آمد. بسیاری معتقدند دلیل این که وی به "بیرونی" شهرت دارد این است که او "بیرون" از خوارزم به دنیا آمده است.

وی بیست و پنج سال اول زندگی خود را در زادگاهش ماند و از دانشمندان و معلمان ورزیده ی آنجا کسب دانش کرد. او از همان آغازِ تحصیل علاقمند به علوم طبیعی و البته ریاضیات بود. 

وی راجع به علاقه اش به علم در نوجوانی در یکی از کتبش می نویسد : 

«... یک رومی در سرزمین ما اقامت گزید و من دانه ها و تخم ها و میوه ها و جز این ها را می آوردم و نام های آن ها را در زبان او از وی می پرسیدم و می نوشتم».

وی پس از گذران دوران اولیه ی جوانی به سیاحت در اطراف و اکناف و دانش اندوزی پرداخت. وی به فارسی، عربی، هندی، عبری، سریانی و یونانی تسلط داشت. بیرونی مدتی در گیلان نزد "کیکاووس ووشمگیر" اقامت داشت و توانست در آن زمان کتاب "آثارالباقیه عن القرون الخالیه" یعنی "آثار به جا مانده از دوران گذشته" را بنویسد که به مطالعه ی تطبیقی تقویم ها، فرهنگ ها، جغرافیا و نجوم می پرداخت.

او مدت زیادی در دستگاه سلطان محمود غزنوی به سِمَت منجم و دانشمند رسمی دربار مشغول به تحقیق بود. در این دوره وی دو کتاب بسیار مهم نوشت. یکی "التفهیم لِأوائِلِ الصّناعه التّنجیم" که در آن به اصول اولیه ی ریاضیات و نجوم می پردازد و دیگرییک اثر کامل مردم شناسی به نام "تحقیق ما للهند" است که هنگام همراهی سیزده ساله با سلطان غزنوی در شبه قاره ی هند به نگارش آن پرداخت. او در این کتاب به تشریح کامل فرهنگ مردمان هند می پردازد.همچنین بیرونی پس از سلطان محمود در دربار غزنویان باقی ماند و در دوران فرزند او کتاب "قانون مسعودی" را در نجوم و هیأت نوشت.

بیرونی علاوه بر اکتشافات مهم در:

-ریاضیات و نجوم

-اختراعات در وسایل اندازه گیری(مثلاً وسیله ای برای سنجش چگالی)

-نوآوری هایی چون رصد خسوف و کسوف

-ابداع یکی از دقیق ترین ترازوها

-محاسبه ی شعاع زمین

-ابداع بسیاری محاسبات برای اولین بار

-ترجمه و انتقال علوم از زبان های یونانی، هندی، عربی و فارسی به یکدیگر

وتخصص در رشته های مختلف شاید کمتر در زمینه ی علوم انسانی برای مردم ما شناخته شده باشد. در حالی که او را می توان یکی از اولین دانشمندان مسلمان دانست که با اصطلاحات امروزی به کار مردم شناسی می پرداختند. مهم ترین عقیده ی او راجع به مطالعه ی فرهنگ های دیگر پرهیز از قضاوت کردن و ارزش گذاری و سعی در گزارش دقیق مشاهدات است که امروزه هم در دانش اجتماعی به کار می رود.

بیرونی تا آخرین لحظه ی عمرش از دانستن دست نمی کشید. این روایت بسیار معروف است که او در آخرین دقایق عمرش به دنبال پاسخ سوالی بود و به اطرافیانش گفت که جواب این سوال را بدانم و بمیرم بهتر از ین است که نادانسته بمیرم. او درسال 440(ه.ق.) در غزنین وفات یافت.

 موفق و شاد باشید.

ویتامین طبیعت

یکی از شیرین ترین و هیجان انگیز ترین بازی های دوران کودکی ما خاک بازی بود؛ اما این روزها خاک گمشده بچه های ماست. متأسفانه زندگی های مثلاً شیک و آپاراتمانی فرصت لذتی بی نظیر را از فرزندان ما گرفته است.

شاید باورکردنش کمی سخت باشد اما تحقیقات دانشمندان نشان می دهد در خاک باکتریهای سودمندی وجود دارد که سروتونین را در مغز افزایش می دهد. سروتونین یک ماده حیاتی است که بر خلق و خو، حافظه، شادابی، یادگیری، اشتها و ... تأثیر می گذارد. جالب است بدانید در همین خاک به ظاهر کثیف موادی وجود دارد که سیستم دفاعی بدن را تقویت می کند.

نویسنده ی کتاب "چراخاک خوب است" می گوید: 

بگذاریدکودک شما کودکی کند، اگرکودک شما هر روز بادستها و لباسهای خاکی وکثیف به خانه نمی آید، بدن او درحال ساخت ارتش ایمنی لازم برای بدنش نیست درحالی که این مسئله حیاتی است.

خاک الگوی خاصی ندارد و کودک می تواند با فکر و خلاقیت خودش آن را به اشکال مختلف در بیاورد. این ویژگی باعث می شود هوش، خلاقیت، اعتماد به نفس، تجسم فضایی و هماهنگی اعصاب و عضلات کودک تقویت شود. خاک بازی همچنین عصبانیت کودکان را کاهش می دهد و آرامش بی نظیری را بر روح و روان آنها حاکم می کندبه همین دلیل است که بچه ها از بازی با خاک خسته نمی شوند.

پس خوب است رفتارهای وسواس گونه خود را کنار بگذاریم و اجازه دهیم فرزندانمان با خاک مأنوس شوند. مالیدن گل و خاک به دست و بدن برای کودکان آنقدر لذت بخش است که هرگز آن را فراموش نخواهند کرد.

شما والدین عزیز هم می توانید از این فرصت استفاده کنید و به بهانه بازی با فرزندتان یادی از دوران کودکی خود کنید و لذت بازی با خاک را دوباره تجربه کنید. البته نباید چیزهایی بسازید که کودک از شما کپی برداری کند. اجازه بدهید با فکر و خلاقیت خودش بازی کند.

نقل است پیامبر اکرم(ص) بر کودکانی عبور کرد که مشغول خاک بازی بودند. بعضی ازاصحاب، آنان را از بازی نهی کردند. پیامبر(ص) فرمود: 

بگذارید بازی کنند، خاک بهار کودکان است.[1]

شاد باشید